Słownik gramatyczny języka polskiego
-
Dzieciaki czy dzieciaków?
23.01.201823.01.2018Czy biernik liczby mnogiej słowa dzieciak jest zależny od znaczenia tego słowa? Intuicyjnie formę dzieciaki rozumiem jako ‘dzieci’, a dzieciaków jako ‘dorosłych ludzi postępujących dziecinnie, nierozsądnie’. Jednak w słownikach albo forma dzieciaków nie występuje, albo jest jedynie oznaczona jako rzadka. Z góry dziękuję za odpowiedź.
-
Ilość czy liczba?
26.07.202226.07.2022Szanowni Państwo,
która forma jest poprawna: „ilość danych empirycznych” czy „liczba danych empirycznych”?
Wg mnie w zdaniu: „Ilość danych empirycznych jest ograniczona” zastosowanie pierwszej formy („ilość”) jest poprawne ze względu na to, że „dane empiryczne” są rzeczownikiem niepoliczalnym (brak liczby poj.).
-
jak by czy jakby
18.04.202418.03.2023Szanowni Państwo,
proszę o wskazanie poprawnej formy zapisu 'jakby' / 'jak by' w konstrukcjach typu:
Jakby / Jak by co, jestem w domu.
Jakby / Jak by mi zależało, napisałbym wcześniej.
W słowniku na Państwa portalu jest podany taki przykład użycia spójnika 'jakby':
Jakbyś znalazł chwilę, wpadnij do nas jutro.
Czy w przesłanych przeze mnie zdaniach będzie podobnie?
Łączę pozdrowienia
Jacek Zwierzyński
-
Midrasz
18.09.202018.09.2020Dzień dobry. Proszę o wyjaśnienie, jaka jest poprawna forma dopełniacza (w liczbie pojedynczej i mnogiej) rzeczownika midrasz: midrasza czy midraszu, midraszy czy midraszów?
Pozdrawiam, JP
-
napisać pismo12.05.201312.05.2013Słownik dobrego stylu w haśle pismo (dokument) notuje połączenie napisać pismo, i to na pierwszym miejscu wśród kolokacji czasownikowych. Czy nie uważa Pan, że powtórzenie tego samego rdzenia w sąsiadujących wyrazach jest jednak trochę niezręczne, a zwrot ów powinien być opatrzony kwalifikatorem potoczności?
Chciałbym dodać, że jako wierny użytkownik Słownika dobrego stylu z niecierpliwością czekam na jego kolejne, rozszerzone wydanie. -
Nazwiska zakończone na scharfes S6.10.20166.10.2016Proszę o wyjaśnienie zasad odmiany w tekstach polskich nazwisk niemieckich kończących się na -ß, w konkretnym wypadku nazwiska Knieß. Czy będzie to forma Knieß’a, Knieß’owi itd. czy Knießa, czy Kniessa? W żadnym ze słowników bądź poradników, do których udało mi się dotrzeć, nie znalazłem odpowiedniej reguły.
Z wyrazami szacunku
-
Neutratywy
12.11.202312.11.2023Czy użycie zaimków i form neutralnych płciowo jest dozwolone w języku polskim? Np. byłxm, zrobiłxm.
-
Nikt, masa 29.12.201529.12.2015Jaką „płeć” ma słowo nikt? W nocnej (28.12.2015 r.) audycji Trójki o obrzędach noworocznych w Polsce rozmówczyni red. Sosnowskiego powiedziała: W tej wsi nikt nie wyszedł za mąż w ubiegłym roku. Popieram dążenie kobiet do akcentowania płci w określeniach, ale tu chyba trudno będzie.
Razi mnie – nie wiem, czy słusznie – użycie słowa masę w zdaniu Było tam masę ludzi. Wydaje się, że jeśli już, to Była tam masa ludzi.
-
Ortografia: partykułoprzysłówek, śniegodeszcz 12.07.201612.07.2016Szanowni Państwo,
czy wyraz partykuło-przysłówek jest utworzony zgodnie z zasadami ortografii? Chyba nie dopuszcza się zapisu złożenia rzeczowników z interfiksem i łącznikiem naraz. Swoją drogą, zasady dotyczące tych złożeń wydają się niepraktyczne. Jeśli coś jest ni to śniegiem, ni to deszczem, to właściwie powinno być śniegiem-deszczem, nie śniegodeszczem, ani śniego-deszczem, prawda?
Z wyrazami szacunku
Czytelnik
-
panna cotta23.06.202023.06.2020Nazwa włoskiego deseru panna cotta znaczy dosłownie ‘śmietanka gotowana’. Słowniki ortograficzne podają, że powinno się to odmieniać panna cotty, panna cottę itd. Zastanawia mnie, dlaczego odmieniać ma się tylko jeden człon. I to przymiotnik, a rzeczownik (panna = śmietanka) pozostaje nieodmienny. Odmiana wygląda tak, jakby to był jeden wyraz pannacotta. W języku włoskim panna cotta oczywiście nie odmienia się przez przypadki, ale w języku polskim mamy możliwość odmiany obu wyrazów.
